Szlakami Cmentarzy Wojskowych I Wojny Światowej
Odznaka turystyczna PTTK „Szlakami Cmentarzy Wojskowych I Wojny Światowej” została ustanowiona przez Zarząd Oddziału PTTK Ziemi Tarnowskiej w Tarnowie. Celem zdobywania odznaki jest:
- rozbudzenie wśród uczestników zainteresowania historią Polski XX wieku
- zapoznanie uczestników z Cmentarzami Wojskowymi I Wojny Światowej na terenie byłej Galicji Zachodniej
- propagowanie czynu legionowego
- zachęcanie szerokich kręgów dzieci, młodzieży i dorosłych do uprawiania turystyki pieszej nizinnej, górskiej i rowerowej.
Odznaka posiada trzy stopnie: brązowy, zielony i srebrny. Zdobywający, który musi mieć ukończone 12 lat, w jednym roku można zdobyć 1 stopień odznaki. Ubiegający się o te odznaki powinien prowadzić i wypełniać oddzielną książeczkę typu GOT, KOT lub OTP i uzyskiwać w niej potwierdzenie wycieczek przez: przewodnika, przewodnika turystyki kwalifikowanej, nauczyciela, instruktora harcerskiego lub pieczątkę dowolnej instytucji zawierającej nazwę miejscowości na odbytej trasie wycieczki. W razie braku możliwości potwierdzenia pobytu na danym Cmentarzu należy udokumentować go: szkicem, fotografią lub jego opisem.
Aby zdobyć odznakę brązową turysta musi w ciągu roku zwiedzić co najmniej 15 cmentarzy wojennych, dokumentując to w sposób o którym wyżej. Kolejną odznakę, w stopniu zielonym, otrzymuje się po zwiedzeniu co najmniej 30 cmentarzy wojennych w czasie nie dłuższym niż 2 lata. Ostatnia odznaka, w stopniu srebrnym, przysługuje turyście, który w ciągu 3 lat zwiedzi 45 cmentarzy wojennych. Wszystkie zwiedzane cmentarze powinny znajdować się na terenach byłej Galicji Zachodniej.
Nie będę tutaj pisał o tym, co to jest Galicja Zachodnia, skąd wzieły się te cmentarze i jaka jest historia ich budowy. Obecnie jest sporo opracowań dotyczących cmentarzy z I wojny światowej, nawet w internecie są strony poświęcone tej tematyce, więc każdy może zgłębić ów temat. Nadmienić jedynie można, że po wieleu latach zapomnienia o tych obiektach, obecnie nastąpiła zdycydowana poprawa jeśli idzie o dbanie o nie. Bądź co bądź, oprócz tego że są miejscami pochówku żołnierzy wielu narodowości, przez co są niemymi świadkami Wielkiej Wojny, to są także obiektami ciekawymi architektonicznie, więc są także atrakcyjne turystycznie, co skrzętnie wykorzystują samorządy. Z tych, które są położone na wzgórzach, a nie zawładnął nimi jeszcze las, rozpościerają się bardzo ładne widoki na okolicę. Na niektórych z nich występują bardzo ciekawe inskrypcje w języku niemieckim, dlatego warto mieć przy sobie jakiś przewodnik z tłumaczeniami tych tekstów. To inskrypcja z cmentarza nr 8 w Nowym Żmigrodzie:
„Nie pytajcie kto był przyjacielem a kto wrogiem
Tysiące bohaterów wiernych przysiędze padło w zaciętej walce
Ofiary spoczęły w rzędach grobów
Anioł śmierci przygarnął ich w niebie wolnych od nienawiści”
Pod wskazanym linkiem można przeczytać dokładnie cały regulamin zdobywania tych odznak: Regulamin odznaki. Warto dodać, że ten sam Oddział PTTK ustanowił inną odznakę związaną z tymi cmentarzami, a ogólnie z wydarzeniami związanymi z I wojną swiatową na tym terenie, mianowicie jest to odznaka: „Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej w Małopolsce” i można ją zdobywać tylko na terenie woj. małopolskiego. Tu można zapoznać się z regulaminem jej zdobywania.